काव्यप्रकार प्रणूचाराक्षरी
पावसाळा
ऋतु आला..!
मेघ नभी
दाटलेला...!!
थंडगार
वाहे वारा..!
बरसती
जलधारा...!!
रिमझिम
कोसळती..!
जीवनात
हर्षवती...!!
वसुंधरा
तृप्तावती..!
नव बीज
अंकुरती...!!
वृक्षवेली
नटलेली..!
हिरवळ
वेढलेली...!!
चराचर
आनंदले..!
पशुपक्षी
सुखावले...!!
वाघ
शुर, शक्तीशाली वाघ,
अतिशय हिंस्त्र प्राणी.
वाघ समोर दिसता,
घाबरत असे वाणी.
वाघ हा राष्ट्रीय प्राणी,
प्राणी माजंर कुळात.
मांसाहारी नी साहसी,
त्याचे वास्तव्य रानात.
रंग वाघांचा पिवळा,
पट्टे हे काळ्या रंगाचे.
दिसे हा रुबाबदार,
आहे प्रतीक शौर्याचे.
पौराणिक कथेमध्ये,
दुर्गा देवीचे वाहन.
येता शिकार जवळी,
हल्ला झडप घालून.
वाघ वाचविण्यासाठी,
व्याघ्र प्रकल्प देशात.
करू व्याघ्र संरक्षण,
स्थान त्याचे जंगलात.
विलक्षण प्रतिभेची धनी
राणी अहिल्यादेवी होळकर,
मराठ्यांच्या इतिहासात
राणी अहिल्येचे नाव अजरामर.
खंडेरावांची अर्धांगिनी
धर्मपरायण, चारित्र्यसंपन्न,
संसार सुखाचा असतांना
लढाईत खंडेरावास वीरमरण.
दुःखाचे आघात सोसुनी
उभी राहिली राज्य, प्रजेसाठी,
निस्सीम शिवभक्त आहिल्यादेवी
जीवन अर्पियेले सेवेसाठी.
अहिल्यादेवी बाणेदार, स्वाभिमानी
अनिष्ट प्रथांचे करी उच्चाटन,
मंदिरे, पानपोई, धर्मशाळा बांधुनी
जनमानसात मिळविले स्थान.
लोक कल्याणकारी राणी अहिल्या
कर्तृत्ववान, कुशल प्रशासक,
दानशूर, पराक्रमी, कर्तबगार
कार्य त्यांचे प्रेरक नी मार्गदर्शक.
ऋतू वसंत संपता,
ग्रीष्म ऋतु सुरुवात.
लख्ख प्रकाश सूर्याचा,
तेज प्रखर नभात.
उष्णतेने तापे धरा,
उन्हाळ्याच्या दिवसात.
तृण वेली करपती,
तप्त उन्ह तडाख्यात.
नैसर्गिक जलस्त्रोत,
आटलेले धरेवर.
प्राणी पाण्याच्या शोधात,
पशु, पक्षी सैरभैर.
भर दुपारी उन्हात,
जीव शोधितो सावली.
थंडगार पाणी पिता,
मिटे जीवाची काहिली.
पाणी टंचाई सामना,
ठरलेला उन्हाळ्यात.
पेटे वैशाख वणवा,
रानमेवा हा रानात.
पहाटेच्या प्रहराला,
देई मोगरा सुगंध.
आमराई बहरून,
वनी दरवळे गंध.
महाराष्ट्र देश माझा,
साधूसंत महात्म्यांचा.
रांगा गिरी सह्याद्रीच्या,
शूरवीर मावळ्यांचा.
उंच डोंगरकपारी
सौंदर्याने नटलेला,
देश समृद्ध संपन्न
गोदा, कृष्णा लाभलेला.
ज्ञानेश्वर, तुकाराम
थोर संत वारकरी,
वैष्णवांची मांदियाळी
उभा विठ्ठल पंढरी.
वीर जिजाऊ, सावित्री
महाराष्ट्र जन्मभूमी,
जनाबाई, मुक्ताबाई
नारी संत पुण्यभूमी.
पराक्रम गाजवीत,
राजा शिवाजी महान,
मावळ्यांच्या मदतीने
केले स्वराज्य निर्माण .
नाना पंथ, धर्म जाती
नांदे ह्या महाराष्ट्रात,
हीच आम्हा कर्मभूमी,
शान वाढवू जगात.
संविधान लिहूनिया
भीमराव 'शिल्पकार',
शोषितांना, पिडीतांना
त्यांनी दिला अधिकार.
बुद्ध धम्म स्वीकारता
पंचशील आचरिले,
समतेच्या प्रकाशाचे
नवे मार्ग दाखविले.
बाबासाहेबांच्या मनी
होती निष्ठा प्रगल्भता,
समाजसुधारकाने
घडविली एकात्मता.
भीमा तुझ्या प्रगतीने
विकासाची दारे खुली,
पराक्रमी, देशप्रेमी
दीन दलितांचा वाली.
'संविधान' मोठी शक्ती
'प्रज्ञासूर्य' ते महान.
लोकशाही भारतात,
खूप मोठे योगदान
माघ महिन्याच्या शुक्लपंचमीपासून वसंत ऋतूचा आरंभ होतो. ऋतुंचा राजा म्हणून या ऋतूला ऋतुराज असेही म्हणतात. फाल्गुन, चैत्र महिन्याला वसंत ऋतूचा काळ मानला जाते. कडाक्याच्या थंडीपासून थोडासा दिलासा मिळतो आणि वातावरणातील गारवा कमी होऊन उष्णता थोडी वाढायला लागते. सूर्याची किरणे प्रखर तेज देऊ लागतात.
शिशिर संपता ऋतु वसंताचे आगमन होते. झाडाची पिकलेली पाने गळून नवी पालवी येण्यास सुरुवात होते. पहाटेच्या प्रहराला थंडगार वाऱ्याच्या हलक्या झुळुकीने कलिका उमलायला लागतात. पक्षीगणसुद्धा किलबिलाटाने निसर्गाच्या सानिध्यात साद घालतात. पूर्वेला सोनेरी किरणे घेऊन रवी राजाचे आगमन सृष्टी नवं चैतन्य लेवून जागी झालेली सगळीकडे आनंदी वातावरण असते. हिरवी पोपटी पालवी आणि केशरी तुरे घेऊन गुलमोहर दिमाखात उभा, कडुलिंब ही मोहरला, लाल केशरी रंगाने पळस बहरला, रातराणी, जाई जुईचा मंद सुवास, कोकिळेचे मंजूळ स्वर कानात रुंजी घालतात. रंगीबेरंगी फुलावर भ्रमर भुंगा घिरट्या घालू लागतो.नवपालवी आणि फुलाचा सुगंध मनाला भुरळ पाडतो. पानाफुलांनी निसर्ग बहरलेला, मंद मोगऱ्याचा सुगंध मनाला मोहवून टाकतो. आंब्याला मोहर येता त्याच्या गंधाने मन वेडावून जाते. पानांचा हिरवा रंग आणि आल्हाददायक गंधाने मन मोगराही प्रफुल्लित होतो.
सृष्टीवर नवं चैतन्य फुलवीत ऋतुचा राजा वसंत जीवनात आनंद घेऊन येतो. होळीच्या सणाला रंगाची उधळण करून उल्हासात साजरा केला जातो. आपणही जीवन जगत असताना आपल्या जुन्या विचारांचे मळभ दूर करून दुःखाचा अंत केला पाहिजे तेव्हाच आपल्या प्रत्येकाच्या जीवनात वसंत फुलेल.
हनुमान जयंतीवर कविता 2023 – Poem on Lord Hanuman in Marathi – Hanuman jayanti kavita
अंजनीसुत हनुमान
श्रीरामाचा भक्त महान,
वीर मारुती महाबली
तेजस्वी शक्तिवान.
बालपणी घेई झेप
नभी सूर्याला धराया,
वायुपुत्र पराक्रमी
वज्र घाव सोसूनिया.
भेटता प्रभुराम वनांतरी
निघे सीतामाईच्या शोधात,
खुण देऊन मुद्रेची
झाली भेट अशोकवनात.
समुद्रामार्गे जाऊनिया
केले लंकेचे दहन,
हनुमानाच्या धाडसाने
रावणाचे गर्वहरण.
संजीवन बुटीसाठी
द्रोणागिरी उड्डाण,
निष्ठेने वाचविले
लक्ष्मणाचे पंचप्राण.
हृदयी प्रभू रामचंद्र
दाखवी फाडूनी छाती,
दास रामाचा हनुमंत
श्रेष्ठ तुझी रामभक्ती.
चैत्र पौर्णिमेला
जन्मे हनुमान,
अंजनी नंदन
बाळ गुणवान.
झेप नभागंणी
गिळण्या सूर्याला,
झाले मुख लाल
चटका तोंडाला.
उड्डाण लंकेला
सीतेच्या शोधात,
ओळख पटली
अशोक वनात.
केले रावणाच्या
गर्वाचे हरण,
चिंध्या गुंडाळिता
लंकेचे दहन.
द्रोणागिरी हाती
आणिला धरोनी,
लक्ष्मणा वाचवी
बुटी संजीवनी.
प्रभू श्रीरामाचा
एकनिष्ठ भक्त,
महाबलशाली
दास हनुमंत.
गणेशाचे आगमन भाद्रपद चतुर्थीला गणेशाचे आगमन, सर्वांरंभी पूजोनीया करू स्वागत वंदन. महादेव पार्वतीचा सुकुमार गणपती, स्वामी चौसष्...
